01 dec Beppe for president
Gaat de komiek Beppe Grillo binnenkort Italië regeren? De shows van de explosieve cabaretier Beppe Grillo zijn al jaren een daverend succes in de Italiaanse theaters. Grillo kan als geen ander verwoorden wat er allemaal fout gaat in Italië. Van corrupte politici tot over het paard getilde voetballers, van de trage bureaucratie tot aan de ziekelijke bouwzucht van gemeenteambtenaren: “we bouwen zoveel rotondes. In Milaan heb je een rotonde die is opgedeeld in vijf mini-rotondes. Naar het schijnt rijdt een man rond die al anderhalve maand probeert van die rotonde af te komen!”
Het Italiaanse referendum dat volgende zondag plaatsheeft betreft een grondwetswijziging waarbij de Italiaanse senaat haar macht grotendeels zou kwijtraken. Dit moet het land beter regeerbaar maken voor de regering. Dit is een cruciaal onderdeel van de plannen van premier Matteo Renzi om de slabakkende Italiaanse economie er weer bovenop te helpen. Italiaanse kabinetten zijn berucht om hun korte levensduur. Premier Renzi kondigde in aanloop naar het referendum van komende zondag aan terug te treden bij een nee-stem. Dit biedt aan Italiaanse protestkiezers de gelegenheid om de premier weg te stemmen. Die zou dan plaats kunnen maken voor de anti-establisment partij vertegenwoordigd door de Italiaanse komiek Beppe Grillo. Dat zou de poort openzetten naar een mogelijk Italexit, een tweede historisch referendum over een al-dan-niet lidmaatschap van de eurozone, ditmaal van Italië.
In het eerste scenario van AXA IM wint het nee-kamp met een kleine meerderheid. De kans op dit scenario zet AXA IM op 55 procent. Premier Renzi zal bij een dergelijke uitslag niet aftreden of worden vervangen door een ander lid van zijn kabinet. De uitkomst leidt niet tot fundamentele politieke veranderingen, maar kan de economische vooruitzichten voor Italië voor de middellange termijn wel frustreren. Aangezien een marginale nee-stem al grotendeels is ingeprijsd, zal de impact op Italiaanse staatsobligaties klein zijn. De spread tegen Duitse Bunds zal met zo’n 20 basispunten verbreden.
In het tweede scenario — dat volgens AXA IM een waarschijnlijkheid heeft van 25 procent — wint het nee-kamp met een grote meerderheid. In dat geval stapt Renzi wel op, valt de huidige coalitie uiteen en is de kans groot op vervroegde parlementsverkiezingen. In dat geval zal de spread tussen Italiaanse en Duitse staatsobligaties stijgen tot 150 basispunten. AXA IM denkt echter niet dat de recordhoogte in de spread zoals in 2011, toen deze 500 basispunten bedroeg, zal terugkeren. De reden voor deze aanname is dat het ECB-opkoopprogramma de opwaartse druk op rente beperkt. Bovendien zijn er nu instrumenten om de overheidsrisico’s in de eurozone te verkleinen, zoals via OMT’s. AXA IM denkt dat vooral aandelen in de Europese financiële sector geraakt zouden worden bij een dergelijke uitkomst, in het bijzonder de banksector.
Het derde scenario, met een waarschijnlijkheid van 20 procent, is een overwinning van de ja-stemmers. Dit zal de positie en het mandaat van premier Renzi versterken en de kans op hervormingen vergroten. Hierdoor zal de nieuwe kieswet worden aangepast en is het mogelijk dat aandelen stijgen en de spread tussen Italiaanse en Duitse staatsobligaties zou dalen met 40 basispunten.
Let’s hope for the best!