31 dec Beurs schudt virus van zich af
De Westerse beurzen herstellen bij het begin van deze week na verontrustende berichten over het coronavirus. Bedrijven in de Verenigde Staten en Europa doen het beter dan verwacht bij de bekendmaking van de winstcijfers over het 4de kwartaal van 2019. Analisten van JPMorgan Cazenove merken op dat in de VS reeds 40 procent van de genoteerde bedrijven cijfers hebben vrijgegeven.
In Europa is dat 16 procent. De eerste resultaten geven een optimistisch beeld, met positieve verrassingen in zowel de VS als Europa, aldus JPMorgan Cazenove. Van de S&P 500 bedrijven heeft 73 procent het beter gedaan dan verwacht. Het vooral de tech-sector die uitblonk. In Europa verraste 64 procent van de Stoxx 600 ondernemingen met hun cijfers, in positieve zin. Vooral technologie, vastgoed en nutsbedrijven doen het goed in Europa. De beurs van China beleefde een opdoffer van formaat aangezien deze beurs pas een week na het Chinese nieuwjaar weer openging. De Chinese beurscorrectie met ‑7,72% lag in de lijn der verwachtingen.
In een zeer recente studie vergelijken economen van Oxford Economics, een bekende Britse denktank, het coronavirus met het SARS-virus dat in 2002–2003 om zich heen sloeg. Dit studiebureau geeft advies op het gebied van economie en bedrijfsleven. In 2003 verloor de Amerikaanse beurs 15% ten gevolge van de SARS bedreiging. Deze bedreiging viel echter samen met de inval in Irak door het Amerikaanse leger, wat aanvankelijk een schokreactie veroorzaakte bij de bevolking. In 2004 daarentegen herstelde de Amerikaanse beurs (S&P 500) echter met +24%.
De beurs hernam reeds enkele weken voordat het vaccin ontwikkeld was. De ontwikkeling van een vaccin vergde in die periode 3 manden van intens onderzoek. De overrompeling van Irak door de VS in 2003, gevolgd door de ontwikkeling van het vaccin, drukte het spookbeeld van SARS in 2003 snel naar de achtergrond. Ook nu wordt het spookbeeld van een pandemie wat naar de achtergrond geduwd, en wel dankzij de goede bedrijfsresultaten. Speelt in 2020 zich een zelfde scenario af als in 2003? Een paniekgolf gevolgd door beurseuforie?
We vinden inderdaad vergelijkingspunten, maar ook vele verschillen:
1. Gemiste vakantie-uitgaven
Tijdens de vakantieperiode rond het Chinese nieuwjaar van 2020 is de Chinese economie reeds voor miljoenen ontvangsten misgelopen. Een deel van deze gemiste uitgaven kunnen later worden goedgemaakt, maar schade is er zeker. Tijdens de SARS-uitbraak van 2003 kende China daar geen monetair antwoord op. Nu wel: de Chinese centrale bank heeft een tegenwaarde van maar liefst 156 miljard euro vrijgemaakt om de lokale economie te ondersteunen.Ten tijde van het SARS virus in 2002–2003 is het toerisme in China met zo’n 15 procent gekrompen. De groei van de winkelverkopen halveerde, terwijl het passagiersvervoer met 41 procent kelderde. Vlak voor die periode groeide de economie in China nog met 10 procent op jaarbasis. Op jaarbasis heeft SARS deze groei in 2002–2003 slechts met 0,8%-punten aangetast.
2. Bad timing
Het coronavirus stak massaal de kop op in Wuhan. De provincie Hubei, waar Wuhan ligt, is goed voor ruim 4 procent van de totale economie van China. Dit maakt een groot verschil ten opzichte van 2003. Ook de timing is anders. De uitbraak van het coronavirus kwam op een slecht moment: net voordat honderden miljoenen Chinezen naar hun familie wilden gaan voor Chinees nieuwjaar. De economische schade, in de vorm van gemiste reiskosten, is groter dan in 2003. De schade ten gevolge van het tijdelijke isolement zal in de miljarden belopen en hoger oplopen dan in 2003.
3. Besmettelijke groeivertraging
China geraakt in een isolement, veel meer dan in 2003 het geval was. Toen verloor de toeristische industrie 15% van haar omzet, de overige sector deden het minder slecht. China is in 2020 veel belangrijker voor de wereldeconomie dan in 2003. Vooral de Zuid-Oost Aziatische regio is gevoelig voor een lagere Chinese groei, veel meer dan Europa en de VS. Het virus zal gans deze regio onder druk zetten zolang er geen vaccin ontwikkeld is. Dit laatste hoeft echter niet zolang te duren als in 2003.
4. Beter voorbereid
De meeste landen zijn nu veel beter voorbereid dan in 2003, dankzij de ervaringen met SARS, meent Oxford Economics. Vorige week gingen de eerste Chinese steden op slot. Bij een incubatietijd van gemiddeld tien dagen kan men pas tien dagen zien of de quarantaine effectief is.
Een groot verschil met 2003 is dat het virus kordater wordt aangepakt. Het afsluiten van steden heeft op zich reeds een enorm impact. Een zwak punt is dat een aantal Chinezen nog zijn gaan reizen voordat steden werden afgesloten. In de VS is veel technologie aanwezig om snel een vaccin te ontwikkelen, zoals onder meer bij Gilead Sciences, een gerenommeerd Biotech bedrijf. Westerse landen evacueren hun burgers uit China. Voor Europa en zeker voor de Benelux zullen de effecten van het coronavirus waarschijnlijk onder controle kunnen worden gehouden.
5. Coronavirus minder dodelijk dan gevreesd
Het huidige coronavirus en het SARS-virus zijn eigenlijk variaties van hetzelfde coronavirus. Het coronavirus lijkt gelukkig veel minder dodelijk. Zo waren er vorige week volgens de New York Times 300 mensen overleden van de 14.000 die besmet waren. Dat is 2 procent. Alle doden, behalve 1, waren Chinese slachtoffers. In 2003 daarentegen waren 8.000 mensen met het SARS-virus geïnfecteerd en daarvan overleden er bijna 800, dat is 10 procent.
6. V‑vormige beursdip?
De uitbraak van het coronavirus heeft mogelijk slechts een kortstondig effect, denken de economen van Oxford Economics. We hopen dat ze gelijk krijgen. Zij gaan ervan uit dat het eerste kwartaal van 2020 vooral voor de Chinese economie zeer slecht zal zijn, in mindere mate voor het Westen. In 2003 ging de Chinese economie niet in recessie. Haar groei nam toen op jaarbasis slechts af met 0,8%-punt. In 2020 verwacht men een groeivertraging tot 5% op jaarbasis. De vondst van een vaccin zou veel sneller moeten verlopen dan in 2003. Daarna zullen de effecten snel wegebben en plaats maken voor een wereldwijde groeiherneming.
Grafiek: beursevolutie S&P500 ten tijde van het SARS virus in 2002–2003